Καπετάν ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

 

Κατά την ενθεγερτήριο επανάσταση του 1821, σημαντική ήταν και η συμμετοχή του τοπικού Δημοβαλτετσιώτη ήρωα, του Καπετάν Σαράντου Παπαγιαννόπουλου, στενού συνεργάτη του Θ. Κολοκοτρώνη. Γεννήθηκε στο Βαλτέτσι πιθανώς γύρω στα 1795 και ανήκε σε μία από τις πρώτες οικογένειες του χωριού. Ήταν ένθερμος πατριώτης και διαπνέετο από αγνά πατριωτικά αισθήματα και για αυτό προσήλθε εκ των πρώτων όταν κηρύχτηκε η επανάσταση. Εξετιμάτο για τις αρετές του όχι μόνον από τους συγχωριανούς του Βαλτετσαίους αλλά και από όλους τους κατοίκους των χωριών του Δήμου Βαλτετσίου. Για τον λόγο αυτό και σε νεαρά ηλικία κατόρθωσε να σχηματίσει στρατιωτικό σώμα από 250 άνδρες από όλα τα χωριά. Γενναίος και ριψοκίνδυνος έτρεχε παντού, όπου ηχούσε η σάλπιγγα της μάχης και έφερε εις πέρας οποιαδήποτε αποστολή του ανέθεταν.

 

Κατά την μάχη του ΒΑΛΤΕΤΣΙΟΥ 12-13 Μαΐου επελέγη υπό του Αρχιστρατήγου Θ. Κολοκοτρώνη με άλλους Βαλτετσιώτες και μπήκαν μέσα στο χωριό, όπου και εφοδίασαν τους αμυνόμενους (Φωτάκος σελ. 219). Σε κάθε αποστολή αψηφούσε κάθε κίνδυνο όπως φαίνεται από το πιστοποιητικό της δράσεως του το οποίο προσυπογράφεται υπό των Στρατηγών Δημ. Πλαπούτα, Κανέλλου Δεληγιάννη και Ιωάννη Θ. Κολοκοτρώνη. Ανιδιοτελής, αγωνιστής, διέθετε τους μισθούς του για τις ανάγκες του σώματος του οποίου ηγείτο. Υπηρετώντας ως Οπλαρχηγός υπό τις διαταγές των ανωτέρω Στρατηγών εξετιμάτο για την ανδρεία και την σύνεσή του.

Ο Καπετάν Σαράντος εκτός από την σπουδαία συμβολή του κατά την μάχη του Βαλτετσίου έλαβε μέρος και στις μάχες Τρικόρφων, Γράνας, Πολιορκία και Άλωση της Τριπολιτσάς, Πατρών υπό του Γενναίου Κολοκοτρώνη, Δερβενακίων, Φρουρίου Άργους, Βασιλικών, Δερβενίων και Μεγάρων υπό τον Στρατηγό Απόστολο Κολοκοτρώνη, (Ναυρίνου όπου και αιχμαλωτίσθη και αντιλλάγη κατόπιν), Πολιανής, Δραμπάλας, Δαβιών και σε όλες τις αψιμαχίες κατά του Ιμπραήμ όπως ο ίδιος αναφέρει εις την από 9 Απριλίου 1865 αναφορά του προς την επιτροπή του Αγώνος.

Πιστός σύντροφος του Θ. Κολοκοτρώνη μέχρι τέλους. Κατά την δίκη του Κολοκοτρώνη ο αναξιόπιστος μάρτυς Νικόλαος Κίγκος κατέθεσε ότι: ευρεθείς μίαν νύχτα από κάτω της οικίας του Καπετάν Σαράντου εις Βαλτέτσι ήκουσε αυτόν λέγοντα προς άλλον παρευρισκόμενον εις την οικία του ότι ο Κολοκοτρώνης συνωμοτούσε εναντίον της κρατούσης αρχής. (Δίκη Κολοκοτρώνη υπό Κανδηλώρου σελ. 262).

 

Η φιλία και η σχέση του με τον Κολοκοτρώνη ενισχύεται ακόμη περισσότερο από μια προφορική αφήγηση της εγγονής του Κατερίνας, θυγατέρας Ιερέως Παπαγιάννη Παπαγιαννόπουλου: Όταν ο πατέρας μου, έλεγε, ήταν δεκαπενταετής νέος πάλευε με τον συνομήλικό του Πάνο Θ. Κολοκοτρώνη στο Βαλτετσέικο αλώνι υπό τα βλέμματα των Καπετάν Σαράντου και Θ. Κολοκοτρώνη που καμάρωναν πανευτυχείς. (Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Πάνος το αγαπημένο παιδί του Αρχιστράτηγου βρήκε άδικο θάνατο κατά τον αδελφοκτόνο πόλεμο κοντά στου Θάνα).

(Το σπίτι όπου έχτισε στις Αραχαμίτες ο Καπετάν Σαράντος)

Κατά το 1825 όταν εγένετο η ανταλλαγή αιχμαλώτων ο Καπετάν Σαράντος Παπαγιαννόπουλος ενδιαφέρετο για μια συγγενή του που είχαν απαγάγει οι Τούρκοι (Φωτάκος σε 754). Για την εν λόγω συγγενή του η παράδοση αναφέρει ότι επρόκειτο για μια νέα ονόματι Χριστίνα, πολύ όμορφη, την οποία είχαν στείλει οι δικοί της με μία φίλη της στις Αραχαμήτες για να προμηθευτούν τρόφιμα. Εκεί τις πρόλαβε τούρκικο απόσπασμα και η μία πρόφτασε να διαφύγει η δε Χριστίνα περιέπεσε στα χέρια των τούρκων. Ο επικεφαλής Τούρκος Αξιωματικός θαμπώθηκε από την ομορφιά της, την παντρεύτηκε και απέκτησε παιδιά και για αυτό τον λόγο δεν δέχθηκε την ανταλλαγή της. Μετά τον πόλεμο του 1912-1913 όταν εγένετο και πάλι ανταλλαγή αιχμαλώτων ένα Αξιωματικός της Τουρκικής αποστολής που είχε έλθει στην Τρίπολη, ζητούσε επιμόνως να μάθει που ευρίσκεται το χωριό Αραχαμήτες. Πιθανόν όπως λέγεται ότι επρόκειτο περί απογόνου της Χριστίνας.

Μετά την άφιξη του Κυβερνήτη Καποδίστρια ο Καπετάν Σαράντος αναγνωρίστηκε ως Ταξιάρχης, αλλά όταν ήρθε ο Βασιλιάς Όθωνας και συνεστήθη επιτροπή αγώνος, τον κατέταξε στην 5η τάξη (υπολοχαγός) εκ της 6ης τάξεως (ανθυπολοχαγός) που τον είχε κατατάξει η εξεταστική επιτροπή του 1836 στο μητρώο της οποίας βρίσκεται αναγεγραμμένος υπ΄ αυξ. Αρ. 63. Προς αναγνώριση των εκδουλεύσεων του προς την πατρίδα του παρεχωρήθησαν 30 στρέμματα γης δυνάμει του υπ΄αρ 48/54 29-10-1859 φαλαγγίτικου 390. Επίσης αναγνωρίζονται οι αρετές του Καπετάν Σαράντου όπως η αγάπη προς την πατρίδα, η υπακοή στους ανωτέρους του, η προθυμία του και η συμμετοχή του όπου του ανετέθη αποστολή. Όλα τα παραπάνω καθώς επίσης και την αποκατάσταση της αδικίας από τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού στον βαθμό του Υπολοχαγού υπογράφουν στην Τρίπολη 22/4/1844 οι Δ. Πλαπούτας, Καν. Δεληγιάννης, Ιωάννης Θ. Κολοκοτρώνης.

 

Αγαπητοί συμπατριώτες ύστερα από τα παραπάνω πιστεύω ότι ήρθε η ώρα να αποκαταστήσουμε και εμείς μία αδικία για τον τοπικό μας ήρωα. Από το μνημείο των ηρώων στο Βαλτέτσι απουσιάζει το όνομά του και η μεγάλη προσφορά του.

Ελάχιστος φόρος τιμής και εν όψει του 2021, που θα είναι έτος εορτασμού της παλιγγενεσίας 1821, επιβάλλεται να τοποθετήσουμε στο μνημείο την τιμητική πλάκα που σήμερα βρίσκεται απόμακρα από τον χώρο των ηρώων.

 

Ιωάννης Αν. Λιακούτσος

Aπόγονος από τη γιαγιά του Αικατερίνη Παπαγιαννοπουλου