By Pelopidas Spartakos
Επί του επαρχιακού δρόμου Ασέας Αραχαμίτας και σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από την πλατεία του χωριού μας Ασέα, υπήρχε ένας μεγάλος επιβλητικός βραχώδης ακατάστατος σχηματισμός που στο ανατολικό του άκρο, έφερε μια μεγάλη τρύπα και δέσποζε σε όλη την περιοχή. Το γεωλογικό αυτό βραχώδες φαινόμενο, αναμφισβήτητα ήταν ένα θαύμα της φύσης, ένα φυσικό μνημείο, εκατομμυρίων ετών που μόλις το αντίκριζες, αυτή η άναρχη δόμησή του και ο όγκος του, δεν σε άφηνε αδιάφορο, τουναντίον σε συνέπαιρνε και σε αιχμαλώτιζε, γιατί έκρυβε μέσα του κάτι το μαγικό, κάτι το ανεξήγητο και σε κράταγε καθηλωμένο να το παρατηρείς επί ώρες, αλλά αυτό είναι το μεγαλείο και η τεράστια μαγεία των φυσικών γεωλογικών φαινομένων. Λόγω του ανοίγματος που έφερε το ονομάζαμε Τρύπιο Λιθάρι, καθώς και όλη την γύρω περιοχή. Το Τρύπιο Λιθάρι για μας τους ντόπιους ήταν σημείο αναφοράς και συνδεδεμένο με θρύλους και πολλές παραδόσεις. Οι παλιοί πίστευαν ότι η τρύπα, του εν λόγω βραχώδους συμπλέγματος, είχε μαγικές και θεραπευτικές ιδιότητες και ό,τι πέρναγε μέσα από αυτή, ζώο ή άνθρωπος, θεραπευόταν. Επίσης πίστευαν ότι ήταν τόπος συνάντησης νεράιδων και άλλων ξωτικών, και πολλές φορές εύρισκαν μαντίλια αγκιστρωμένα στο άνοιγμα της τρύπας που είχαν απολέσει οι νεράιδες καθώς περνούσαν χορεύοντας από αυτή. Όποιος εύρισκε ένα τέτοιο μαντίλι, σε όποια κοπέλα το έδινε τη μάγευε και την έκανε δική του. Το ίδιο ίσχυε και για τις κοπέλες, λέγανε τότε, αυτή έχει το μαντιλάκι της νεράιδας από το Τρύπιο Λιθάρι και παίρνει όποιον άνδρα θέλει.
Δυτικά, δηλαδή αριστερά του Τρύπιου Λιθαριού, καθώς πηγαίναμε για την Αραχαμίτα, υπήρχε ένα μονοπατάκι που αραδίζανε οι χωρικοί με τα ζώα τους. Αργότερα, δίπλα και δεξιά αυτού του μονοπατιού πέρασε ο επαρχιακός άξονας Ασέας Αραχαμίτας, ο οποίος αμέσως μετά έκανε αριστερόστροφη καμπύλη και συνέχιζε και ήταν το υψηλότερο σημείο όλης της διαδρομής προς Αραχαμίτα, για κείνο και λέγαμε πάμε βόλτα αναψυχής στο Τρύπιο Λιθάρι να βγούμε στο αγνάντιο. Στο δημοτικό πηγαίναμε σχολική εκδρομή. Οι ξενιτεμένοι που έρχονταν για επίσκεψη στο χωριό έκαναν την βόλτα τους για να το φωτογραφίσουν και να έχουν κάτι σημαντικό να δείξουν στους φίλους τους από το χωριό τους, όταν θα επέστρεφαν στην ξενιτειά. Ακόμη και αυτή η φωτογραφία που ποστάρω είναι τραβηγμένη από ξενιτεμένο αδελφό του Γεωργίου Δημοπούλου, μάλλον τον Αλέκο, που είχε έρθει στο χωριό από την Αίγυπτο, διότι τότε το 1927 κανείς από το χωριό δεν διέθετε φωτογραφική μηχανή. Όπως φαίνεται στην φωτογραφία δεν είχε χαραχθεί ακόμη ο επαρχιακός δρόμος,
Το Τρύπιο Λιθάρι σαν μνημείο δεν ήταν ο μοναδικός πόλος έλξης για τους εκδρομείς, αλλά και ο συνδυασμός του άγριου και καταπράσινου τοπίου που το περιέβαλε. Αυτή η έντονη αντίθεση το έκανε μοναδικό για περιπατητικές εξορμήσεις. Αγναντεύοντας βόρια απλωνόταν μπροστά σου η μπελούσια με τα πολλά ρέματα της. Η μπελούσια ήταν κάτι το διαφορετικό, κάτι το εξωτικό, ένας άλλος τόπος που σου θύμιζε κάτι από Αμαζόνιο. Το υγρό αεράκι που ανέβλυζε από το καταπράσινο περιβάλλον αρωματισμένο με αρώματα πολύχρωμων λουλουδιών, το θρόισμα των φύλλων, το αρμονικό κελάηδημα των πουλιών και ιδιαίτερα των αηδονιών την άνοιξη και το κελάρυσμα του νερού στα ρέματα, άνοιγαν την όρεξη στις αισθήσεις σου και δεν χόρταιναν ποτέ. Ήτανε μια πραγματική όαση. Καθόσουνα στο Τρύπιο Λιθάρι, που στέκεται σαν εξώστης, και συνεπαρμένος από την πολυμορφία του άγριου μαγευτικού τοπίου αγνάντευες, και το βλέμμα σου χανότανε στο βάθος και βασίλευε πέρα μακριά στα βαλτετσοβούνια. Σήμερα η μπελούσια έχει γίνει ένα πυκνόφυτο αδιαπέραστο δάσος. Η σπάνια χλωρίδα της με τα μοναδικά αρωματικά και πολύχρωμα λουλούδια της και βότανα έχει εξαφανιστεί, τα δε ρέματά της στέρεψαν.
Αργότερα το 1966 με απόφαση και χρηματοδότηση της Νομαρχίας Αρκαδίας έγινε διαπλάτυνση του δρόμου και σε ορισμένα σημεία του, νέα χάραξη. Καταργήθηκε και η στροφή που ήταν μετά το γεφυράκι και έμπαινε προς στο χωράφι του Σιαμπάνη. Όταν έφθασε ο εργολάβος στο Τρύπιο Λιθάρι, σύμφωνα με την αφήγηση του Νικόλαου Δάμη (Τσίτζηρα), ο οποίος δούλευε μεροκάματο στον εν λόγω εργολάβο μαζί με τον Γιάννη Οικονόμου (Μητσοπουλόγιαννη), εκεί ο δρόμος ήταν πολύ ανηφορικός και έκανε απότομο σαμάρι, οπότε ο εργολάβος κατέβασε περίπου δυο μέτρα τον δρόμο για να σβήσει το σαμάρι, ώστε να ομαλοποιηθεί κάπως ο δρόμος. Την δε διαπλάτυνση του δρόμου την έκανε προς την μεριά του βράχου, όσο τον έπαιρνε, και όχι προς την άλλη μεριά δυτικά ως έπρεπε, μάλλον λόγω κόστους και διότι υπήρχαν και ιδιοκτησίες, με αποτέλεσμα να ξεθεμελιωθεί τμήμα του βράχου και να μείνει σχεδόν στον αέρα, αιωρούμενο. Ο βράχος αυτός τότε κρίθηκε λίαν επικίνδυνος και για να αποφευχθεί κάποιο ατύχημα τον ανατίναξαν με δυναμίτες καταστρέφοντας όλο το μνημείο, την στιγμή κατά την οποία θα μπορούσαν να τον υποστυλώσουν και να σωθεί το μνημείο ή και ακόμη να καταστρέψουν μόνο το συγκεκριμένο τμήμα και να μείνει το υπόλοιπο μαζί με την τρύπα. Δυστυχώς όμως ο εργολάβος ή ο μηχανικός της Νομαρχίας διάλεξαν την εύκολη λύση, γιατί και εκεί ίσως μέτρησε το κόστος και αναμφισβήτητα και το γεγονός ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι αγνοούσαν την αξία και σημαντικότητα αυτού του γεωλογικού φυσικού φαινομένου και το έβλεπαν και το αντιμετώπισαν όχι σαν μνημείο, αλλά σαν ένα εμπόδιο για το δρόμο κι έτσι συντελέστηκε ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα του τόπου μας. Το έγκλημα αυτό σήκωσε θύελλα αντιδράσεων, αλλά ήταν πλέον αργά. Ο καθηγητής Νίκος Κόσσυβας με επιστολή που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα φωνή του δήμου μας, απεκάλεσε τους αίτιους μωρούς και Μοροζίνιδες (βλ. Φραντσέσκο Μοροζίνι). Τα βράχια ατάκτως ειρημένα ήταν εκεί για αρκετά χρόνια. Όταν διαπλατύνθηκε η στροφή για δεύτερη φορά πολύ αργότερα, αφού δεν τους εμπόδιζε πλέον το μνημείο, τότε πρέπει να απομακρύνθηκαν και οι βράχοι. Αυτή είναι η πονεμένη ιστορία ‘’Τρύπιο Λιθάρι’’. Στο χέρι μας είναι τώρα να ανασκουμπωθούμε όλοι και να φτιάξουμε κάτι που να το θυμίζει.
Τότε που έγινε η διαπλάτυνση του δρόμου, αριστερά όπως πάμε για Αραχαμίτες και σε απόσταση περίπου 300-400 μέτρα από το τελευταίο σπίτι του χωριού (Γεωργίου Τσαμαρδά Κατσαβιού) βρέθηκε ένα σπήλαιο, μικρό βέβαια με σταλακτίτες και σταλαγμίτες, το οποίο εξερεύνησε, κατόπιν προτροπής και μέριμνας του αείμνηστου Γεωργίου Δημόπουλου (Μπούκα), η καθηγήτρια Άννα Πετροχείλου, η οποία απεφάνθη ότι δεν παρουσίαζε ενδιαφέρον. Το χώσανε και αυτό, με την δικαιολογία μήπως πέσει κανά παιδί μέσα, την στιγμή κατά την οποία μέσα στο χωριό και τους γύρω κήπους υπήρχαν εκτεθειμένα και υπάρχουν δεκάδες πηγάδια, αλλά δυστυχώς και εδώ δεν πρυτάνευσε η λογική.
.jpeg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου