Χριστούγεννα - Αναδημοσίευση άρθρου του αειμνήστου Ιερέως Δημητρίου Παπαγιαννόπουλου

Σε μεγάλες μέρες, με βαρύτητα και Αγιοσύνη, εκτός από ευχές που οφείλουμε να ανταλλάσσουμε, πρέπει να μνημονεύουμε και αυτούς που δεν είναι μαζί μας, αλλά με το αποτύπωμά τους και την πορεία τους μας συντροφεύουν για πάντα. 

Τα ΔΗΜΟΒΑΛΤΕΤΣΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ αναδημοσιεύουν το περσινό άρθρο - ευχή του αγαπημένου μας αειμνήστου Ιερέα Δημητρίου Παπαγιαννόπουλου, ο οποίος με τα άρθρα του έδωσε αξία στην προσπάθειά μας. 

 Γράφει ο Ιερέας Δημήτριος Παπαγιαννόπουλος

Αρχίζω με απόσπασμα της ευχής της αναφοράς από τη Λειτουργία του μεγάλου Βασιλείου. Περιγράφει επ’ ακριβώς το μεγάλο και κοσμοσωτήριο νόημα των Χριστουγέννων: Πλάσας γαρ τον άνθρωπον ο θεός χουν λαβών από της Γης και εικόνι τη ση τιμήσας, τέθεικας αυτόν εν τω Παραδείσω της τρυφής, αθανασίαν ζωής και απόλαυσιν αιωνίων αγαθών, εν τη τηρήσει των εντολών Σου απαγγελόμενος αυτού.

Αλλά παρακούσαντα Σου του αληθινού Θεού, του κτήσαντος αυτόν και τη απάτη του όψεως υπαχθέντα, νεκρωθέντα τε τοις οικείοις αυτού παραπτώμασιν εξώρισας αυτόν εν τη δικαιοκρισία Σου ο Θεός εκ του παραδείσου εις τον κόσμο τούτον και απέστρεψας εις την γην εξ’ ης ελήφθη, οικονομών αυτώ εν τη εκ παλιγγενεσίας σωτηρίαν την εκ αυτού τω Χριστώ Σου.

Ου γαρ απεστράφης το πλάσμα Σου εις τέλος ο εποίησας Αγαθέ, ουδέ απελάθου έργων χειρών Σου, αλλά επεσκέψω πολυτρόπως δια σπλάχνα ελέους Σου.

Προφήτας εξαπέστηλας, εποίησας δυνάμεως, δια του Αγίου Σου, την καθ’ εκάστην γενιάν ευαρέστησάντων Σου. Ελάλησας ημίν δια στόματος των δούλων Σου των προφητών, προκαταγγέλων ημίν την μέλλουσαν έσεσθαι σωτηρίαν Νόμον έδωκας εις βοήθειαν. Αγγέλους υπέστησας φύλακας «Ότε δε ήλθε το πλήρωμα των καιρών ελάλησας ημίν εν αυτώ του Υιού Σου, δι ου και τους αιώνας εποίησας».

Ος ων απαύγασμα της δόξης και χαρακτήρ της υποστάσεώς Σου, φέρον τε τα πάντα τω ρήματι της δυνάμεως αυτού, ούχ αρπαγμού ηγήσατο το είναι, ι΄σα Συ τω Θεώ και Πατρί. Αλλά ο Θεός ων προαιώνιος, επί της γης και τοις ανθρώποις συνεστράφη.

Και εκ Παρθένου Αγίας σαρκωθείς εκκένωσεν εαυτόν μορφήν δούλου λαβών, σύμμορφος γενόμενος τω σώματι της ταπεινώσεως ημών, ίνα ημάς συμμόρφους ποιήση της εικόνας της δόξης αυτού.

Επειδή γαρ δια ανθρώπου η αμαρτία εισήλθεν εις τον κόσμον και δια της αμαρτίας ο θάνατος, ηυδόκησεν ο Μονογενής Του Υιός ο ων εν τοις κόλπους Σου του Θεού και Πατρός γενόμενος εκ γυναικός της Αγίας Θεοτόκου και Αειπάρθενου Μαρίας γενόμενος υπό νόμον κατακρίται την αμαρτίαν εν τη Σαρκί αυτού, ίνα, οι, εν τω Αδάμ αποθνήσκοντες ζωοποιήθωσιν εν αυτώ τω Χριστώ Σου.

Και εμπολιτευσαμένος τω κόσμω τούτω, δους προστάγματα Σωτηρίας απόστησας ημάς της πλάνης των ειδόλων προσήγαγες τη επιγνώση Σου του αληθινού Θεού και Πατρός κτησάμενος ημάς εαυτώ λαόν περιουσίαν βασίλειον ιεράτευμα, έθνος άγιον.

Υπάρχει και μια άλλη παράμετρος που έχει σχέση με την προετοιμασία δια της ελεύσεως του Σωτήρος Χριστού. Είναι η φιλοσοφία και οι αναζητήσεις των Αρχαίων Ελλήνων. Γύρω στο 500 π.Χ παρατηρείται στην Ελλάδα και κυρίως στην Αθήνα μια έξαρση γραμμάτων και τεχνών. Είναι ο λεγόμενος «Χρυσός Αιώνας» των Αθηνών επί Περικλέους. Αυτή την εποχή μεταφράζεται και η Αγία Γραφή, η Παλαιά Διαθήκη, από τα Εβραϊκά στα Ελληνικά. Μεγάλη τιμή για τα Ελληνικά γράμματα, την Ελληνική Σοφία. Υπάρχει και μια έντονος θρησκευτικότητα. Οι Αρχαίοι πιστεύουν ότι οι Θεοί είναι 12. Θεοί με αδυναμίες ανθρώπινες αλλά και δυνάμεις Θεών. Η τιμή και η λατρεία είναι σε υψηλό επίπεδο και η πίστη τους μεγάλη. Ιδρύουν μεγάλα θρησκευτικά κέντρα με μεγαλοπρεπείς Ναούς.

Δείγμα των Ναών αυτών ο Παρθενώνας στην Ακρόπολη των Αθηνών. Φάρος Πίστεως και πολιτισμού ανά τους αιώνας. Όμως η Πίστη αυτή δεν ικανοποιεί. Αναζητούν. Αναζητούν μεταφυσικά φαινόμενα. Θάνατος και ψυχή. Αναζητούν κάτι άλλο. Ο Όμηρος το ονομάζει δαιμόνιο, ο Σωκράτης Θεό, έναν Θεό με ιδιαίτερες υπερφυσικές δυνάμεις, διαφορετικές από αυτούς που λατρεύουν.

Στην Πνύκα της Ακροπόλεως υπάρχουν βωμοί των 12 Θεών. Υπάρχει όμως κι ένας αφιερωμένος: «Τω αγνώστου Θεώ». Αυτό τον άγνωστο Θεό κήρυξε ο Απόστολος Παύλος με τα γνωστά αποτελέσματα. «Κατ’ αυτόν τον τρόπο και οι Αρχαίοι Έλληνες αναμένουν τον Μεσσία».

Ήλθε το πλήρωμα του χρόνου με την όλη αυτή ετοιμασία του κόσμου. Εγεννήθει επί γης: «Επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνεστράφεις» Εκ της Αγίας θεοτόκου: «Θεία Βουλή». Έλαβε σάρκα και οστά ο Μεσσίας Χριστός.

Συνταρακτικό γεγονός παγκοσμίως. Η εκκλησιαστική υμνολογία παρουσιάζει αυτό το γεγονός με μεγάλο λυρισμό και μεγάλη πίστη, αλλά και πολλές λεπτομέρειες γύρω από τη Γέννηση. Από όλο αυτό τον θησαυρό παρουσιάζω ένα τροπάριο από τους Αίνους των Χριστουγέννων: «Ο Πατήρ ευδόκησε, ο Λόγος σαρξ εγένετο και η Παρθένος έτεκεν Θεόν ενανθρωπίσαντα. Αστήρ μηνιεί μάγοι προσκυνούσιν ποιμένες θαυμάζουσι και η κτίσις αγάλλεται».

Μεγάλη απήχηση έχουν τα Χριστούγεννα και στον απλό λαό. Σε αυτούς που πιστεύουν εις το Χριστό, αλλά και σε αυτούς που δεν πιστεύουν. Τις ημέρες αυτές παρατηρείται μια άλλη διάθεση. Στην ελληνική κοινωνία υπάρχει μεγάλη διασπορά. Θεωρείται ημέρα συγκεντρώσεως της οικογένειας και αγαπητών προσώπων σε φιλικές διασκεδάσεις. Γίνονται στολισμοί με φώτα πολύχρωμα και σύμβολα θρησκευτικού και κοινωνικού περιεχομένου.

Ένα βασικό Έθιμο τα κάλαντα. Η λαϊκή μούσα με το δικό της τρόπο εξιστορεί τη Γέννηση και αναφέρει για το Θείο Βρέφος: «Καλήν ημέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, Χριστού την Θείαν Γέννησιν να ειπώ στο αρχοντικό σας, Χριστός Γεννάται σήμερον, εν Βηθλεέμ τη πόλη, οι ουρανοί αγάλλονται, και χαίρει η κτίσις όλη, εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων, ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων». Και τα παινέματα: «Σ’ αυτό το σπίτι που’ ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει, κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, Χρονιά Πολλά να ζήσει».

Αυτά ψάλλονται κυρίως από τα παιδιά, τις ημέρες αυτές. Από πόρτα σε πόρτα. Είναι η λαϊκή ποίηση με απλά λόγια από την ναρχή του Χριστιανισμού, εκπέμπει το κοσμοσωτήριο μήνυμα των Χριστουγέννων, μήνυμα ελπίδας και πίστεως.

Η μούσα της Νέας ελληνικής ποιήσεως είναι πλούσια γύρω από΄το μυστήριο της Γεννήσεως. Σε άλλη παρόμοια εργασία θα γίνει αναφορά λεπτομερώς.

Εδώ θα μας απασχολήσει ποίημα του Ιωάννου Πολέμη. Θέμα: «Η πίστη προς τον Θεόν και ελπίδα με την Γέννησιν».

Απόσπασμα αυτού:

Μη φοβηθείς αυτόν που στήριξε,

Στην πίστη επάνω την ελπίδα,

Τον είδα στη ζωή να μάχεται,

Μα πάντα ανίκητο τον είδα.

Και ο ποιητής Αριστομένης Προβελέγγειος περιγράφει τη νέα τάξη πραγμάτων που έφερε η Γέννηση του Χριστού και την Αρχαία Ελληνική Σοφία. Τίτλοι του ποιήματος «Οι δύο κόσμοι». Απόσπασμα: « Αυτοί είναι της ζωής οι δύο φάροι».

 Ο Ελληνικός ο κόσμος του ωραίου και ο κόσμος που γεννήθηκε από τη χάρη του Θείου Ναζωραίου.

……………………

Εκείνος σε φωτός πλημμύρα κολυμπά,

Αυτός του Μυστηρίου τη μαγεία.

………………………….

Ω ποίησις που γύρω στη ζωή Του υφαίνει άφατον,

Αγιότητα και γοητεία, κι αυτήν Του ακόμη τη θυσία,

Απάνω στο Σταυρό, την ομορφαίνει.

………………………………………

Και με τη νοσταλγία τα’ ουρανού που διδαχή Του εμπνέει,

Ορίζοντες ανοίχθηκαν εμπρός μας νέοι,

Νέες ιδέες μας εμπλούτισαν τον νού.

Από τη ζωή Του, τα πάθη Του στη γη,

Από του Γολγοθά το δράμα, η τέχνη,

Νέα θαύματα δημιουργεί, κοντά στης τέχνης,

Της Ελληνικής το θάμα.

Και είναι οι δύο κόσμοι αυτοί σαν φάρο,

Που ακοντίζουν τη θέα τους φωτοβολήματα.

Αυτά της ανθρωπότητας φωνάζουν

Τα αβέβαια μες τους αιώνες βήματα.

Αυτές είναι οι διδαχές που απορρέουν από το Μέγα Μυστήριον των Χριστουγέννων.

«Η γέννησή σου Χριστέ ο Θεός ημών, ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως». Ο Άσαρκος λόγος, το Ανέσπερο φως, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο Μεσσίας Χριστός Ανέτειλε.

Χρόνια πολλά και Ευλογημένα.

Ιερεύς Δημήτριος Παπαγιαννόπουλος

Πρωτοπρεσβύτερος – Ευχέτης προς Κύριον