ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ '40 - ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Δ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

 

 

Σημαντική ημερομηνία για τους Έλληνες η 28η Οκτωβρίου. Φέτος είναι στις ίδιες ημέρες όπως τότε το 1940. Δυό ημέρες πριν, Σάββατο όπως προχθές, η Ελλάδα γιόρταζε τον Άγιο Δημήτριο, προστάτη και βοηθό των ανθρώπων στα έργα τους. Στον απόηχο της εορτής και ενώ οι άνθρωποι σχεδίαζαν τις ειρηνικές τους δραστηριότητες για τις επόμενες ημέρες, νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα, ο Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα, ο Γκράτσι ενημερώνει τον κυβερνήτη Ιωάννη Μεταξά ότι ο Μουσολίνι ζητά ελεύθερη διάβαση των στρατευμάτων του από την Ελλάδα. Η απάντηση του Μεταξά ήταν "ΟΧΙ. Επομένως έχουμε πόλεμο". Μέσα σε λίγα λεπτά η χώρα από την ειρηνική ζωή βρέθηκε στην θύελλα του πολέμου, την οποία αντιμετώπισε με πρωτοφανή αυθόρμητη αντίδραση, ομοψυχία ανεπανάληπτη και ηρωισμό.

Κάθε χρόνο γιορτάζουμε την ημέρα αυτή του ΟΧΙ για να τιμήσουμε τους ήρωες του 1940, που δυναμικά σταμάτησαν τους Ιταλούς στα Ελληνο - Αλβανικά σύνορα και τους έσπρωξαν πίσω μέχρι την Αδριατική. Για να μνημονεύσουμε ευλαβικά αυτούς που έδωσαν την ζωή τους στον αγώνα αυτόν, μοναδικό στην Ευρώπη, κατά των δυνάμεων του Άξονα. Και για να θυμόμαστε, να κατανοήσουμε τους παράγοντες που συνέβαλαν στην συστράτευση και σύμπνοια για επιτυχία του αγώνα.

Τέτοιοι παράγοντες ήταν μια σειρά από ΝAI του Ελληνικού λαού, μια έκφραση αυθόρμητη, σταθερή, ανιδιοτελής για υπεράσπιση της Πατρίδας. Στο ΟΧΙ του Μεταξά, που σήμαινε «Πόλεμος» και στην κήρυξη επιστράτευσης, οι στρατεύσιμοι από άκρη σε άκρη της Ελλάδας είπαν ΝΑΙ. Δεν είχε σημασία ποιος το είπε, ήταν η φωνή της Ελλάδας που κινδύνευε. Από την πρώτη ημέρα χιλιάδες νέοι έτρεξαν στις πλησιέστερες μονάδες, να φορέσουν τις χακί στολές, να οπλιστούν και να προωθηθούν στο μέτωπο. Η επιστράτευση και άμεση κινητοποίηση είχε πρωτοφανή επιτυχία. Όπως και η οργάνωση και η προετοιμασία για άμυνα και παραγωγή πολεμικού υλικού.

Στις Αραχαμήτες, ένα μικρό χωριό της Αρκαδίας, στις 28 Δευτέρα πρωί, οι άνθρωποι είχαν αρχίσει τις δουλειές τους, χωράφι, τα πρόβατα, ετοιμασίες για τον χειμώνα, όταν ήρθε από την Ασέα το μήνυμα και χτύπησε η καμπάνα συναγερμό με το συνεχές καμπάνισμα νταν-νταν-νταν-νταν-ντααααν. Και η φωνή έσκισε τον αέρα και πάγωσε τις καρδιές των ανθρώπων: Πόλεμοοος, Πόλεμοοοοος. Επιστράτευσηηηηη. Ξάφνιασμα, βουβαμάρα στην αρχή, φωνές, σούσουρο συνέχεια. Άνθρωποι έτρεχαν στην Καρυδιά, στον Άγιο Θόδωρο και φώναζαν τους δικούς τους στον κάμπο να γυρίσουν αμέσως στο σπίτι. Μέσα σε λίγες ώρες, χωρίς αναβολή, οι στρατευμένοι 25 παλληκάρια Αραχαμηταίοι, μαζεύτηκαν στου Μπουζιούκου το Αλώνι έτοιμοι για αναχώρηση. Άλλοι 4, ήδη στρατευμένοι, ήταν στις μονάδες τους. Ήταν όλοι εκεί, συγγενείς και φίλοι, να τους κατευοδώσουν και να ευχηθούν να γυρίσουν νικητές. Όλο το χωριό με μιάς ενωμένο και μονιασμένο (ΝΑΙ). Και όσοι είχαν διαφορές, τώρα τις άφησαν πίσω. Χέρια να σφίγγονται και να μην θέλουν να χωριστούν, αγκαλιές, φιλιά και δάκρυα στα μάτια. Τα παλληκάρια, παιδιά, αδέρφια, σύζυγοι, με χαμόγελο προσπαθούσαν να δώσουν κουράγιο στους δικούς τους και τελευταίες οδηγίες για τις δουλειές που άφηναν πίσω.

Κουράγιο έδινε και η Μαριά η Κολλιομήτσαινα στις άλλες γυναίκες που ήταν απαρηγόρητες: «Μην κλαίτε μωρ΄ γυναίκες, τα παιδιά θα γυρίσουν νικητές, η Παναγιά είναι μαζί τους». Και ο γιός της ο Βασίλης πήγαινε στο Μέτωπο. Η Μαριά ήταν η Μαμή του χωριού, βοηθούσε την ζωή, τα μωρά να γεννηθούν, ήταν αισιόδοξη η ζωή θα νικήσει τον θάνατο του πολέμου. Άλλο ένα ΝΑΙ η Πίστη στην νίκη, το δίκαιο, η Παναγιά είναι μαζί μας.

 Έφυγαν οι νέοι για την Τρίπολη, στο Σύνταγμα να ντυθούν και να προωθηθούν στα Αλβανικά σύνορα. Ο Χρήστος Θανούκος ντύθηκε Εύζωνας και κατευθείαν στο μέτωπο. Ήταν ένας από τους ηρωϊκούς εύζωνες που τραγούδησε η Βέμπο «Που είσαι ωρέ Μπενίτο; Επάνω στην ελιά, κατέβα παρακάτ΄ φοβάμαι τον τσολιά».

Την επιστράτευση ακολούθησε και η επίταξη ζώων. Κάθε οικογένεια, κάθε σπίτι έδωσε από ένα ζώο, άλογο ή μουλάρι για να βοηθήσει τον στρατό στις μεταφορές τροφίμων και πυρομαχικών στις ορεινές περιοχές της Πίνδου. Γύρω στα εβδομήντα ζώα έφυγαν για αυτόν τον σκοπό από τις Αραχαμήτες. Τα περισσότερα δεν γύρισαν. ΝΑΙ, τα πάντα για τον αγώνα.

Πίσω οι άνθρωποι βάλθηκαν να κάνουν τις δουλειές για να έχει εφόδια η κοινωνία να κρατήσει τον πόλεμο. Έστελναν τρόφιμα και ρούχα στους φαντάρους να αντέξουν το κρύο στα βουνά. Και η Ελλάδα κράτησε κοντά έξι μήνες. Περισσότερο από κάθε άλλο κράτος στην Ευρώπη. ΝΑΙ, σθεναρή στάση και πεποίθηση στην νίκη, παρά τις αρνητικές συνθήκες.

Τέλος Απρίλη 1941, τα πράγματα άλλαξαν, οι φαντάροι μας γύρισαν στο χωριό. Μόνο ένας νέος, δυστυχώς, ο Χρήστος Δ. Ρούσσος, έμεινε εκεί φρουρός στα ιδεώδη της πατρίδας.

Κάθε εποποιία έχει τα δικά της γνωρίσματα και το αποτύπωμα στις χώρες και στον λαό που την έζησε. Το έπος του 1940, με τις θυσίες των νέων ανθρώπων και τα ηρωικά επιτεύγματα, ας είναι οδηγός μας του τι μπορεί να πετύχει ένα έθνος με σύμπνοια, ενότητα και συντονισμένη προσπάθεια. Τιμή και δόξα στην Ελλάδα και στα Παιδιά της.

Αθανάσιος Παπαδημητρίου.    28 Οκτωβρίου 2024